W życiu codziennym instynktownie staramy się ocenić wartość konkretnych dóbr. Niestety, pojęcie to zbyt często mylone jest z ceną, co jest szczególnie istotne podczas gry na giełdzie, ponieważ opiera się ona na nieustannym śledzeniu relacji wartości instrumentów do ich aktualnych cen rynkowych.
Spis treści
Czym jest wartość na rynku finansowym i czym różni się od ceny?
Wartość a cena instrumentu.
Jeśli masz do czynienia z rzeczywistym produktem, chcąc określić jego wartość, najprawdopodobniej spróbujesz znaleźć jakiś punkt odniesienia.
Na przykład:
Smartfon firmy X charakteryzuje się porównywalną wydajnością do smartfona firmy Y. Ze względu na fakt, iż marka Y jest rozpoznawalna, cena rynkowa ich produktu wynosi 2500 zł. Mimo zbliżonych osiągów smartfon firmy X nie ma wyrobionej marki, tak więc, by móc zachować konkurencyjność na rynku, jego cena to 1600 zł.
Zakładając, że oba sprzęty są z technicznego punktu widzenia wręcz bliźniacze, w bardzo dużym uproszczeniu, ich wartość także będzie do siebie zbliżona i wyniesie „X”, jako że nie dysponujemy danymi na temat kosztów produkcji itd. Mimo wartości na poziomie smartfona X, za smartfon Y zapłacimy dużo więcej, ze względu na szereg rynkowych okoliczności.
Jest jeszcze drugie spojrzenie na ten scenariusz, które okaże się użyteczne przy ocenie wartości instrumentu na giełdzie. W tym przypadku wartość sprzętu ocenia sam rynek. Powiedzmy, że ceny, po których popyt najchętniej nabywał smartfon X to przedział od 1450 do 1680 zł — z ofertami z rynku wtórnego włącznie. W przypadku smartfona Y przedział ten zamknął się w cenach 2100-2300zł. Gdy pozwoliliśmy rynkowi na ocenę wartości, mimo podobnych parametrów technicznych, przepaść między sprzętami stała się dosyć spora.
Na rynku produktów, obszar najchętniej wybieranych cen, czyli obszar wartości, jest raczej stały. Instrument na giełdzie, w czasie swojego istnienia, kreśli bardzo wiele takich obszarów, zależnie m.in. od warunków ekonomicznych na świecie czy stanu, w którym znajduje się dana firma — jeśli mówimy o akcjach spółek na giełdzie.
Powyżej widzisz obszary wartości, które nakreśliła cena jednego z instrumentów na giełdzie walutowej Forex. Około 70% aktualnych obrotów znajduje się w przedziale 151.200-152.00, tak więc możemy uznać ten przedział za aktualną wartość jednej waluty względem innej. Jednak w przeszłości, bardzo chętnie wybierano także ceny np. od okolic 148.200 do 149.200. Teraz tworzą one historyczny obszar wartości, który w przyszłości może okazać się bardzo istotny.
Cena instrumentu może do niego powrócić, jeśli rynek ponownie uzna ten przedział cenowy za wart uwagi, po czym:
a) zaakceptuje go, wpadając w tzw. balans (równowagę między popytem i podażą), wewnątrz niego
b) odrzuci go, szukając wartości powyżej
c) zignoruje go podczas spadków cen, poszukując wartości poniżej tego poziomu.
Jeśli trudno odróżnić Ci nadchodzącą akceptację poziomu od jego odrzucenia na podstawie prostego wykresu świecowego, okaże się to dużo łatwiejsze, jeśli zaopatrzysz się w Footprint Chart, czyli zapis dokonanych na rynku transakcji. Z jego pomocą dostrzeżesz różne anomalie na giełdzie, takie jak absorpcja czy brak partycypacji w ruchu.
Wartość i cena — podsumowanie.
Załóżmy, wzorem poprzednich akapitów, że wartość produktu lub usługi określa sam rynek. Przykładów z życia codziennego nie należy daleko szukać — na przykład, bardzo często spotkasz się z opinią, że usługa lub towar proponowany przez dany podmiot jest w społeczeństwie ceniony zdecydowanie zbyt wysoko. Dzieje się tak ze względu na mylenie wartości praktycznej czy estetycznej z wartością definiowaną przez konsumentów.
Jeśli produkt X zaspokaja aktualne potrzeby na rynku — bez względu na to, jakie są to potrzeby, z uwagi na rosnący popyt, jego cena zwiększy się i jeśli wystarczająco długo będzie poruszać się w danym zakresie, zostanie on określony jako wartość adekwatna dla konkretnych warunków ekonomicznych, kulturowych itd.
Wyobraź sobie pioniera w dziedzinie sztuki nowoczesnej, który odnosi sukces finansowy w branży. Dla części osób współtworzących rynek, jego prace są zbyt prymitywne, przez co oceniają oni ich wartość bardzo nisko. Nie ma to jednak znaczenia, ponieważ większość rynkowa w danym okresie ma wymagania, którym ten konkretny artysta jest w stanie sprostać, co odzwierciedlają konsekwentnie rosnące ceny jego produktów.
Historia wartości.
Podczas gry na giełdzie, będziesz potrzebował na bieżąco śledzić, gdzie rynek znajduje wartość adekwatną dla danego aktywa, ponieważ poziomy te okażą się bardzo ważne w przyszłości. Z ich pomocą unikniesz podstawowych błędów, polegających na kupnie przewartościowanego lub sprzedaży niedoszacowanego instrumentu.
Obok profilu rynku, bardzo użytecznym miernikiem okaże się także profil wolumenu. Chociaż najpopularniejsze platformy giełdowe raczej nie proponują tak zaawansowanych narzędzi, alternatywą jest płatne oprogramowanie, oryginalnie używane przez traderów na rynkach kontraktów terminowych Futures.